Het aantal gedetineerden in de Belgische gevangenissen nadert opnieuw de kaap van de 10.000. Dat zijn er 1.500 te veel zeggen de penitentiaire beambten en de vakbonden. De omstandigheden zijn hierdoor voor zowel penitentiaire beambten als gedetineerden ondraaglijk. In geheel Europa doet deze situatie zich voor.
Daarom manifesteerden de vakbonden op 28 februari aan het gebouw van de Europese Raad in Brussel. Meer dan 400 vakbondsafgevaardigden uit tien verschillende landen kwamen er samen. Om hun actie kracht bij te zetten kropen 10 vakbondslieden voor een uur samen in een geïmproviseerde cel.
Het was de eerste keer dat er op Europees niveau betoogd werd. De EPSU, de overkoepelende vakbond voor openbare diensten, had eerst een onderhoud gehad met de Europese Minister voor Justitie, de Sloveen Lovro Šturm. Deze beloofde de kwestie voor te leggen in de Europese Raad.
"Deze situatie is onaanvaardbaar in de 21ste eeuw", zegt Carola Fischbach, woordvoerster van EPSU. "De overbevolking van de gevangenissen in Europa zorgt voor onmogelijke werkomstandigheden voor de penitentiaire beambten en een mensonwaardig bestaan voor de gedetineerden. Met deze eerste Europese actie vragen wij de EU dit probleem op de agenda te zetten. Er zijn in het verleden al verschillende nationale acties geweest, zoals acties in de gevangenissen, vragen aan parlementairen en petities. Ondanks dat alles is de situatie er niet op verbeterd. Dit is een Europese zaak, wij verwachten een Europees antwoord."
"De oplossing is niet meer gevangenissen of privatiseren. De Europese gevangenissen zijn een ideale school voor criminaliteit. Er moet een sociale dialoog komen op alle niveaus en een publiek debat over criminaliteit en justitie. Alternatieve straffen zoals electronisch toezicht of gemeenschapswerk worden niet voldoende gepromoot", aldus Carola Fischbach.
"Wij klagen deze situatie al tien jaar lang aan", zegt Luc Neiryinck van het ACV. "Het probleem is al die jaren al latent aanwezig geweest, maar als er geen kledij of matrassen genoeg zijn of als het schrapen wordt om de gedetineerden een maaltijd te geven komt er een opstoot van de publieke opinie en politieke wil. Deze omstandigheden zijn niet te houden, het water staat ons tot aan de lippen. Er moet gezocht worden naar waardige alternatieve straffen, niet alleen gewone alternatieve straffen, maar ook elektronisch toezicht op een andere wettelijke basis. Daarnaast moet er meer gevangeniscapaciteit komen".
"Wat wij willen is een cel per gedetineerde", zegt Gino Hoppe van de ACOD. "Elke gedetineerde zou een minimum aantal vierkante meter moeten hebben. Wij willen dat er een realistisch penitair systeem komt. Nu wordt er te weinig psychologische en sociale opvolging gedaan. Dit bemoeilijkt de reïintegratie in de maatschappij. Bovendien creëert het feit dat er teveel gedetineerden op een te beperkte ruimte zitten spanningen en geweld. Dat geweld wordt in de eerste plaats op de penitentiaire beambten", aldus Gino Hoppe.
